Maaş haczi, bir alacaklının alacağını tahsil amacıyla başlattığı İcra Takibine dayanılarak borçlunun işverenine maaşından kesinti yapılarak ödeme yapması amacıyla yapılan bir taleptir.
Borçlunun kamuda veya özel sektörde çalışıyor olması fark etmeksizin maaşına haciz gönderilebilir. Borçlunun ücret, ikramiye, sigorta primi gibi hakların ve alacaklılarının 1/4'üne kadar kesinti yapılabilir. İşveren tarafından işçiye ödenen ek bir ücretlerde olabilir. Bunlar prim, ikramiye, kar paylaşım ücreti ve hafta sonu tatili gibi ekstralardır. Bunlarında ¼ oranına kadar haciz yapılabilir.
İşverenlerin işçilere yaptığı kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin gibi ücret dışı alacaklarının tamamına haciz konulabilir.
Çalışanlara veya ailelerine meslek hastalığı veya iş kazası nedeniyle ödenen veya ödenecek tazminatlara ise haciz konulmayacaktır. Geçici iş görmezlik veya kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ücretlerinde haczi mümkün değildir.
İşveren Tarafça Maaş Haciz Müzekkeresine Kaç Gün İçerisinde ve Nasıl Cevap Verilmelidir?
İlk olarak, İcra Dairesi tarafından gönderilen maaş haciz müzekkeresinin tarafınıza tebliğ edildiği tarih not alınmalıdır. Maaş haciz müzekkeresi ile tarafınıza yüklenen yükümlülükler için yasal sürenizin başladığı tarihtir. Çünkü maaşa haciz konulduğu takdirde, tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde cevap verilmesi gerekir.
Hak kaybına uğramamak için kişiye tebliğ tarihi önemlidir. Kanunen öngörülen 7 günlük cevap süresi hesaplanırken maaş haczini aldığınız tarihi dikkate almayınız ve son günü takip eden günden itibaren 7 gün olarak hesaplayınız. Aynı zamanda ödeme haciz ihbarnamesi sadece mahkemeden değil, SGK'dan, vergi dairesinden ve diğer tüm resmi devlet dairelerinden de gelebilir ve tebliğ tarihi hepsinde önemlidir.
Bir sonraki aşama ise; Şirketinize veya şahsınıza, sizin için çalışan biri hakkında icra müdürlüğünden bir maaş haczi yazısı geldiğinde, 7 gün içinde bu mektuba cevap vermelisiniz. Çünkü cevap vermemek, İcra ve İflas Kanunu'nun 357. maddesine göre suç sayılmaktadır. Alacaklı veya alacaklı vekili cevap vermemenizden ötürü şikayette bulunursa, cezai işlem başlatılır ve işyeri yetkilileri hakkında işlem yapılır. Bu konuda yerleşik Yargıtay kararları vardır.
Maaş Haciz Müzekkeresinin Tebliğinden Sonra 7 Gün İçerisinde Cevap Vermeyen İşveren Hakkında Ne Yapılabilir?
İcra ve İflas Kanunu’ndaki maddeler neticesinde; alacaklı İcra Müdürlüğü’ne bir talep gönderebilir ve işverenin kesinti yapmadığı ücret miktarınca icra dosyasına borçlu sıfatıyla eklenilmesini icra dosyasına eklenmesini isteyebilir. Ayrıca kanunun alacaklıya tanıdığı haklardan biri de Cumhuriyet Başsavcılığı’na bu hususta şikâyette bulunabilme imkânıdır.
İcra ve İflas Kanunu – Madde 356
Yukardaki madde hükümlerine riayet etmemiş olanların kesmedikleri veya ilk vasıta ile göndermedikleri para ayrıca mahkemeden hüküm alınmasına hacet kalmaksızın icra dairesince maaşlarından veya sair mallarından alınır.
Bunların borçluya kanun hükümleri dairesinde rücu hakkı vardır. Yukarıdaki madde hükümlerine riayet etmeyen herhangi bir memur veya amir hakkında istenecek malümatın icra dairesine hemen verilmesi bunların mensup olduğu dairenin vazifesidir.
İcra ve İflas Kanunu – Madde 357
İcra dairesince kanuna göre yapılan tebliğ ve emirleri derhal yapmağa ve neticesini geciktirmeksizin icra dairesine bildirmeğe alakadarlar mecburdur. Makbul sebep haricinde tebliğ ve emirleri yerine getirmeyenler hakkında ait olduğu dairece tahkikatı evveliyete hacet kalmaksızın Cumhuriyet Savcılığınca doğrudan doğruya takibat yapılır.
Maaş Haciz Yazısına Nasıl Cevap Verilir?
Maaş hacizleri, maaş haciz müzekkeresi olarak da bilinir ve ilgili yazılara verilen yanıtlar doğru bilgileri içermelidir. Çalışanın durumuna göre;
- İhbarın geldiği tarihte borçlu işyerinizde çalışıyorsa; maaş haciz ihbarnamesinin size ulaştığı tarihten itibaren, çalışanlarınıza ücret öderken, icra dairesinin göndermiş olduğu maaş haczinde belirtilen oranda ücret kesmeniz gerekir ve keseceğiniz tutar İcra Dairesi Müdürlüğü’nüm ilgili dosyasına gönderilir. Borçlunun şirketiniz için çalıştığını, ücretinin haciz kapsamında kesildiğini ve bu ücretlerin mahsup edilerek icra dosyasına konulacağını ilgili kuruma gelen haciz yazısına cevap olarak yazarak bildirmeniz gerekmektedir.
- Çalışanınız bildirimden önce istifa ederse, istifa dilekçesi ile birlikte özlük dosyasından çıkarılma belgesinin de alınması ve cevap yazısına eklenerek icra dosyasına gönderilmesi gerekmektedir.
- Şayet işçiniz işten çıkarıldıysa ve çalışanınızın hak edişleri (fazla mesai, kıdem,ihbar tazminatı vs.) var ise bu alacakların dosya alacağı kadarı kesilip icra dosyasına yatırılmalıdır. Gönderilen maaş haciz yazısına borcun miktarı yazılır.
- Kesintiler devam ederken çalışanınız işten ayrılırsa; borçlunun çıkış tarihi ve güncel adresinin icra dosyasında belirtilmesi zorunludur. Ve işçinin fazla mesai, maaş, tazminat gibi alacak hakları varsa dosya tutarının indirilerek icra dosyasına yatırılması gerekir.
- Peki maaş haczi yazısında adı geçen kişi sizinle hiç çalışmadıysa; 7 gün içinde, böyle bir çalışanınızın olmadığını ve bu nedenle herhangi bin maaş ödemediğinize dair bir yanıtın icra dosyasına beyan edilmesi gerekmektedir. Yanıt vermemek İcra İflas Kanunu 357. maddesi uyarınca ağır suç olarak kabul edilir. İtiraz etmeniz halinde hakkınızda ceza davası açılacak ve yargılama başlayacaktır.
Maaş Haciz Müzekkeresinin Tekiden Gönderilmesi Ne Anlama Gelir? Tekit Nedir?
Tekit yazısı Mahkemelerin ya da Müdürlüklerin yazmış olduğu müzekkerelerin, ilgilileri tarafından cevapsız ya da sürüncemede bırakılması durumunda yeniden/yinelenerek gönderilmesi anlamına gelmektedir.
Maaş Haciz Müzekkeresinin Tekidi uygulamada, maaş haciz yazılarına cevap vermeyen işverenlere, İcra Müdürlükleri tarafından tekiden bir müzekkere daha gönderilmektedir. Bu yazı, işverene bir nevi uyarı mahiyetindedir. Zira müzekkereye cevap verilmediği takdirde işveren hakkında işlem başlatılabileceği hususu bu yazı ile ilgilisine bildirilmektedir.